Septische put, in de volksmond beter gekend als ‘beerput’, is een zeer belangrijk onderdeel in het rioleringsnetwerk van je woning. Wat doet eigenlijk een septische put, welke zijn de wettelijke verplichtingen, welke soorten heb je en op wat moet je letten? In dit artikel, geven we je alle antwoorden.
Hoe werkt nu eigenlijk een septische put?
De werking van een septische put is gebaseerd op een eenvoudig principe: het verzamelt slib, waarbij anaerobe bacteriën ervoor zorgen dat alle verontreinigde delen uit het water worden gehaald (ook wel septische gisting genoemd). Dit proces gaat gepaard met gasontwikkeling en schuimvorming. Een septische put verdunt dus als het ware het afvalwater, maar heeft slechts een geringe zuiverende functie. Een septische tank is met andere woorden vooral een dunmaker: het houdt het dik materiaal in de put en laat enkel het zwart water (afvalwater) door naar de riolen.
Er bestaat ook een pompsysteem met vermalers als dunmaker. In Nederland is dit systeem al redelijk ingeburgerd, in tegenstelling met België omdat de Belgische regelgeving dit nog niet voorziet.
Septische put verplicht in Vlaanderen
Ben je aan het verbouwen of denk je aan het renoveren van je woning? Dan komt de vraag over de septische put vast en zeker boven. Is deze nu verplicht of niet?
Goeie vraag en het antwoord kan je niet zomaar samenvatten in ‘ja’ of ‘nee’. Er zijn namelijk een hele reeks wettelijke verplichten aan verbonden, dus het is best dat je je goed informeert of laat informeren:
- De Vlaamse milieuwetgeving stelt dat je huishoudelijk afvalwater het best rechtstreeks loost naar de riolering, maar dit hangt af van gemeente tot gemeente.
- Is afhankelijk van bijvoorbeeld technische redenen (denk hierbij aan bezinking in het riool).
- De veiligste manier om te weten te komen of je een septische put mag plaatsen, is door dit eenvoudigweg na te vragen bij de rioolbeheerder van uw gemeente of bij het gemeentebestuur.
Overzicht van waar een septische put verplicht is
Vlaanderen is onderverdeeld in verschillende zones en elke zone heeft zijn eigen verplichtingen wat betreft de plaatsing van een septische put. De zones kan je gemakkelijk terugvinden op de zoneringsplannen, aangeduid op de website site van de Vlaamse Milieumaatschappij – of kortweg VMM. Kort samengevat, komt het zoneringsplan op het volgende neer:
- Centraal gebied en collectief geoptimaliseerd buitengebied: in deze zones is het niet verplicht om een septische tank te plaatsen (bij voorkeur liever zelfs niet), tenzij het verplicht wordt door jouw gemeente, stad of rioolbeheerder.
- Collectief te optimaliseren gebied: hier is het verplicht in afwachting van aansluiting op het rioleringsnetwerk.
- Individueel te optimaliseren buitengebied: hier kan men een septische put plaatsen als voorbehandeling, maar het is niet verplicht.
Verschillende soorten septische putten
Een septische put heb je nu verkrijgbaar in allerlei afmetingen, vormen, materialen en kleuren. Maar niet zozeer de kleur of vorm is van belang, maar wel de plaatsing ervan. Ben je op zoek naar een septische put? Bedenk dan vooraf waar deze komt te staan. Hou ook rekening dat je het juiste materiaal kiest voor de juiste toepassing.
Septische put – het juiste materiaal
Je kan kiezen voor beton of kunststof. Ze hebben beiden hun voor- en nadelen. Zo is een betonnen exemplaar wel heel stevig en vrij goedkoop op zich, maar de plaatsingskosten kunnen hoog oplopen, aangezien dergelijke putten met behulp van een kraan moeten worden geplaatst.
Een septische put in PVC of kunststof kan dan weer zelf geplaatst worden dankzij het beperkte gewicht, maar er zijn grote verschillen in zowel de sterkte, de kwaliteit als de prijs.
Septische put in PVC (of Polyethyleen)
Omdat deze septische putten ideaal zijn als je grijs water (sanitair water) en zwart water (afvoer van uw toilet(ten)) hierop wilt aansluiten. Een septische put in PVC is namelijk niet gevoelig aan sulfaatvorming omdat er geen cement is in verwerkt.
Septische put in beton
Plaatst je toch een septische tank in beton, dan is het belangrijk dat ook deze wordt gestabiliseerd met zand en cement. Bovendien is het best dat je geen sanitair water aansluit op deze put, aangezien er dan wel sulfaatvorming kan optreden.
Inhoud van een septische put
De grootte van de septische put wordt berekend naar gelang het aantal personen dat in het gebouw aanwezig is en het gebied waarin de woning zich bevindt. Normaal gesproken zal alleen het zwarte water via een septische put geloosd worden, met andere woorden het spoelwater van je toilet.
Voor een gezin tot 5 personen (enkel zwart water):
- Is een septische put van minimum 1500 liter nodig.
- Zijn er meer inwoners dan 5, reken je 300 liter per persoon bij.
In bepaalde regio’s waar nog geen riolering aanwezig is en waar in de toekomst rioleringen worden voorzien of waar riolering aanwezig is die nog niet op een rioolwaterzuiveringsinstallatie is aangesloten – met andere woorden het collectief te optimaliseren buitengebied – ben je verplicht om alle afvalwaterstromen, dus zowel grijs huishoudelijk als zwart afvalwater, via een septische put voor te behandelen. Is dit het geval, dan wordt de rekensom toch anders.
Voor een gezin tot 5 personen (zowel grijs als zwart water):
- Is een septische put van minimum 3000 liter nodig.
- Zijn er meer inwoners dan 5, reken je 600 liter per persoon bij.
Een septische put plaatsen
Denk goed na vooraleer je tot plaatsing van een septische put overgaat. Er zijn 3 elementen waarmee je rekening houdt:
- Bereikbaarheid
In geval van verstoppingen of andere problemen - Ontruiming
Een septische put moet bovendien ook op tijd en stond geruimd worden om een goede werking te garanderen. Ga daarom voor een plaats waar iedereen bij kan en waar voldoende ruimte is voor een ontruiming - Verluchting
Overweeg om de toiletafvoer door het dakoppervlak te brengen, zodat je een primaire verluchting heeft. Een septische put in België moet altijd voorzien zijn van een CE-Markering en het is ook steeds mooi meegenomen als de septische put een Benor keurmerk heeft.
Een septische put aansluiten
Het aansluiten van een septische put kan dan wel peanuts lijken, het is het allesbehalve.
2 belangrijke aandachtspunten:
- Verluchting
De verluchting is een zeer belangrijk punt bij het ontwerp of bij de heraanleg van de privériolering en bij de plaatsing van (voor) behandelingsinstallaties. Het zit zo dat er voortdurend gassen worden gevormd bij de biologische afbraak – ook wel septische gisting of rotting genoemd. Deze gassen, waaronder methaangas, moeten in staat zijn om via een verluchtingspijp te ontsnappen. Waarom precies? De druk in de septische put kan al snel hoog oplopen. De voorziene verluchting dient ervoor te zorgen dat de drukverschillen niet rechtstreeks inwerken op de reukafsluiters van je sanitaire toestellen. Op deze manier blijft hun waterslot behouden en ontstaat er geen geurhinder.Specifiek moet je ervoor zorgen dat de verluchting niet uitmondt naast een ventilatierooster of dakraam, anders zal je toch nog geurhinder ondervinden. Verder werd bij bestaande woningen of gebouwen de verluchting ook vaak tot stand gebracht via de RWA-standleidingen, aangesloten op het DWA-systeem. Ga je deze leidingen afkoppelen, dan wordt ook de verluchting weggenomen en kan er ook hier sprake zijn van geurhinder of andere problemen. - Toevoer
Met de hoogte van de toevoer naar de septische put en met de overloop hiervan, hou je ook rekening. De ruimte tussen deze twee elementen wordt ook weleens de bufferzone genoemd en is noodzakelijk. Doe je dit niet, zal je je septische put frequenter moeten laten ruimen.
Een septische put verwijderen
Ben je volop bezig met renovaties en botst je op een oude gemetste beerput? Of wens je de huidige septische put te vervangen?
Weet dat een septische put verwijderen of vervangen geen sinicure is omdat ze vaak heel diep in de grond werd geplaatst. Je zal er heel wat tijd en energie moeten insteken en het is best dat je met het juiste hijsmateriaal werkt (lees hijskraan).
Volgende procedure zal je zeker helpen bij het zelf verwijderen van je septische put.
Procedure – Stap 1
Eerst en vooral ga je de septische put laten ruimen. Verzeker je ervan dat het slip op de bodem ook laat ruimen. Zoniet, ga je steeds die onaangename geuren hebben. Opgelet: dit slib kan gevaarlijke en/of giftige stoffen gaan vormen en kan bovendien ook waterstofsulfidegas (H2S) bevatten!
Procedure – Stap 2
Maak gaten in de de bodem van de septische put, zodat bij stijging van het grondwater, eventuele schade voorkomt aan de vloer wanneer de septische tank naar boven wordt geduwd. Let ook hier opnieuw op voor gevaarlijke en/of giftige stoffen. En nog belangrijker: ga nooit maar echt nooit helemaal alleen een septische put in, zonder je eerst voldoende geïnformeerd te hebben!
Procedure – Stap 3
Ontsmet de septische tank door het strooien van ongebluste kalk en maak deze achteraf vochtig. De ontsmetting vindt namelijk plaats doordat er een chemische reactie ontstaat wanneer de ongebluste kalk nat wordt. Hierbij worden erg hoge temperaturen bereikt, die alle levende organismen (ook de goede) doden. Eens nat geweest, is het geheel uitgewerkt en niet meer gevaarlijk. Zorg wel voor een goede bescherming voor ogen en huid tijdens de ontsmetting!
